Đến Ninh Bình, du khách đừng bỏ lỡ cơ hội thưởng thức món đặc sản mắm tép Gia Viễn để tân hưởng cái độc đáo trong văn hoá ẩm thực của người Ninh Bình.
Nếu ai đã từng thưởng thức món ăn chế biến cùng mắm tép có lẽ sẽ không thể quên được hương vị hấp dẫn khó quên của loại ẩm thực này. Hương thơm của bát cơm trắng ngần quyện với mùi thơm nồng hấp dẫn của món mắm tép chưng thịt từ lâu đã thấm vào mỗi người con của vùng chiêm trũng Gia Viễn Ninh Bình.
Là vùng quê chiêm trũng, từ lâu người dân Gia Viễn Ninh Bình đã có nghề làm mắm tép, thứ mắm mặn mòi, dân dã nhưng đậm đà tình nghĩa đã trở thành món ăn đặc sản của vùng đất cố đô. Để làm mắm tép ngon phải theo mùa, thông thường tháng 9 tháng 10 âm lịch khi vụ mùa đã thu hoạch xong xuôi những cánh đồng trắng xóa vì ngập nước cũng là lúc người dân nơi đây đi đánh tép, tép ở giai đoạn này rất ngon và béo.
Người dân Gia Viễn chỉ chọn loại tép riu làm mắm, tép riu là tép già, thân tròn, nhỏ con, màu xanh lam. Người ta đem tép rửa sạch và để khô ráo nước. Đem trộn tép với thính gạo vàng (gạo đem rang và giã nhỏ) và muối theo một tỉ lệ nhất định. Sau đó, đem hỗn hợp vào hũ, đổ ít nước sôi để nguội và ủ trong vòng 6 tháng. Quả thật, để có được mẻ mắm tép ngon không phải là điều dễ dàng.
Mắm tép Gia Viễn thành phẩm có màu đỏ tươi đẹp mắt, lại có mùi thơm và vị mặn ngọt đặc trưng mắm tép. Dùng mắm tép Gia Viễn không cần cho thêm bột ngọt mà mắm vẫn có vị ngọt rất quyến rũ vị giác. Khi ăn, người ta dùng túi vải vắt mắm tép chủ yếu lấy nước cốt để chấm. Muốn mắm tép sền sệt thì có thêm công đoạn nấu, nấu càng lâu mắm tép càng sệt, khi nấu nếu muốn dùng mắm tép kiểu gì thì có thể dừng nấu lại ngay lúc đó.
Mắm tép Gia Viễn Ninh Bình ngày nay trở thành món ăn đặc sản được du khách gần xa biết tới, món ăn này có thể chế biến được rất nhiều món ăn ngon khác nhau.
