[Bản Đồ Tâm Linh] Chiêm bái 10 ngôi chùa nổi danh, thu hút tín đồ du lịch tâm linh tại Quảng Ninh

Ngoài cảnh sắc thiên nhiên hùng vĩ, Quảng Ninh còn được biết đến là mảnh đất linh thiêng và uy nghiêm. Những ngôi chùa ở Quảng Ninh thường mang đậm nét kiến trúc Phật giáo truyền thống, cùng những pho tượng Phật được chạm khắc tinh xảo, tỉ mỉ. Hữu duyên mời các bạn cùng freSy chiêm bái 10 ngôi chùa nổi danh và thu hút nhiều tín đồ du lịch tâm linh tại vùng đất Quảng Ninh nhé!

Chùa Ba Vàng – Ngôi chùa nổi tiếng bậc nhất xứ Quảng

Giới thiệu

Chùa Ba Vàng Quảng Ninh là một trong những điểm du lịch tâm linh khá nổi tiếng ở Việt Nam. Ngôi chùa tọa lạc trên lưng chừng dãy núi Thành Đẳng hùng vĩ thuộc địa phận phường Quang Trung, Uông Bí. Đây là một vị trí đắc địa với mặt trước hướng ra dòng sông, hai bên là rừng thông xanh bát ngát. Nơi đây có diện tích rộng lên đến 1000m2 và nằm trên lưng chừng núi Thành Đẳng cao 340m.

Lịch sử

Ngôi chùa này được xây dựng vào năm 1706, dưới triều đại vua Lê Dụ Tông. Trải qua thăng trầm của lịch sử cùng giai đoạn tàn phá của chiến tranh, chùa Ba Vàng đã bị hư hại nghiêm trọng.

Đến năm 1988, chùa đã được đầu tư tôn tạo, trùng tu lại gần như hoàn toàn bằng vật liệu gỗ. Năm 1993, Quảng Ninh đã quyết định xây dựng lại toàn bộ khuôn viên chùa, đến hiện tại chỉ còn lại một cây hương đá, một tấm bia linh vị thiền sư và những viên tảng kê chân cột là tồn tại cùng chiều dài lịch sử ngôi chùa này.

Đến tháng 1 năm 2011, vì nhu cầu tu tập của các tăng ni, phật tử và hoằng dương Phật pháp nên chùa Ba Vàng đã được xây dựng lại một lần nữa với quy mô vô cùng rộng lớn. Nhờ vậy ngôi chùa đã trở thành một trong những địa điểm du lịch tâm linh nổi tiếng bật nhất xứ Quảng.

Điểm đặc biệt

Chùa Ba Vàng được ví là “chùa hoành tráng nhất Việt Nam” với kiến trúc đặc trưng của các ngôi chùa miền Bắc bao gồm 3 gian: bái đường, hậu cung và chính điện 2 tầng. Trong trung tâm chùa còn có bức tượng Quan Thế Âm Bồ Tát cao 10,8m trên tòa sen 2,8m nặng 80 tấn vô cùng trang nghiêm và linh thiêng. Bên cạnh đó, lầu chuông, thánh điện, hòn non bộ hay giếng nước khổng lồ… đều là những công trình nổi bật ở chùa mà du khách không nên bỏ qua.

Theo những tín độ Phật Giáo, thời điểm trọng đại nhất trong năm ở đây là vào mùng 8 tháng Giêng. Đây là lúc diễn ra các hoạt động tín ngưỡng và lễ hội du xuân cực kỳ đáng mong đợi. Du lịch chùa Ba Vàng là đến với vùng đất Phật linh thiêng, huyền bí được xây dựng ở vị trí có đầy đủ các yếu tố sông dài nằm phía trước, đằng sau là núi cao, hai bên là Thanh Long, Bạch Hổ - một mỹ cảnh làm đắm say lòng người.

Khi viếng thăm chùa Ba Vàng ở Quảng Ninh, các bạn sẽ được ngắm nhìn những kiến trúc đặc sắc như:

Địa chỉ: Tổ 17B khu 5A, Phường Quang Trung, Thành phố Uông Bí, Tỉnh Quảng Ninh, Việt Nam

Chùa Lôi Âm

Giới thiệu

Chùa Lôi Âm là một ngôi chùa cổ nổi tiếng ở Quảng Ninh với phong cảnh rất đẹp và nổi tiếng linh thiêng. Tên chữ của chùa là: "Linh Thứu Kỳ Sơn Lôi Âm tự" (靈鷲奇山雷音寺) tạm hiểu là "chùa Lôi Âm trên núi Linh Thứu".

Với tuổi thọ hơn 700 năm, chùa Lôi Âm là một trong những ngôi chùa cổ nhất của tỉnh Quảng Ninh và Việt Nam. Nằm trên ngọn núi Lôi Âm cao khoảng 500m, ngôi chùa mang vẻ đẹp cổ kính hòa quyện với khung cảnh núi rừng hùng vĩ.

Với diện tích khoảng 100m², chùa Lôi Âm không chỉ là nơi chiêm bái tâm linh mà còn là điểm đến thú vị với nhiều công trình và địa điểm đặc sắc như chánh điện, các hồ nước, giếng Thiêng, suối Giải Oan, cùng Hang Cậu huyền bí nằm ở phía sau chùa. Bầu không khí trong lành và không gian thanh tịnh nơi đây khiến bất kỳ ai đến cũng cảm thấy thư thái, yên bình.

Lịch sử

Chùa Lôi Âm Quảng Ninh được xây dựng vào thời Lê Thánh Tông (thế kỷ XV). Với bề dày hơn 700 năm tuổi, chùa Lôi Âm không chỉ là nơi lưu giữ giá trị tâm linh mà còn là minh chứng sống động cho lịch sử và văn hóa Việt Nam qua các thời kỳ. Nằm trên đỉnh núi Lôi Âm, ngôi chùa này được bao bọc bởi cảnh quan thiên nhiên hùng vĩ, tạo nên một không gian vừa linh thiêng, vừa yên bình.

Theo sử sách ghi lại, chùa từng là nơi ẩn náu và căn cứ chiến lược của Trung đoàn 98 trong thời kỳ kháng chiến chống thực dân Pháp. Nhờ vai trò đặc biệt này, năm 1997, chùa Lôi Âm đã được công nhận là Di tích Lịch sử Quốc gia, trở thành một điểm đến tâm linh và tham quan nổi bật của tỉnh Quảng Ninh.

Ngoài ý nghĩa lịch sử sâu sắc, chùa Lôi Âm còn gắn liền với nhiều câu chuyện truyền thuyết tâm linh bí ẩn, khiến nơi đây càng thêm phần linh thiêng và hấp dẫn. Với cảnh sắc hài hòa của núi rừng và giá trị văn hóa tín ngưỡng đặc biệt, chùa Lôi Âm là điểm đến không thể bỏ qua trong chuyến hành trình khám phá Quảng Ninh.

Theo truyền thuyết vẫn được lưu truyền tại chùa, tên chùa được giải thích như sau:

Mảnh đất này xưa kia là một mảnh đất linh thiêng. Nhiều cụ bô lão trong vùng còn kể lại rằng: vùng núi cao trùng điệp này xưa vốn nhiều lũ yêu ma ẩn náu và lộng hành. Chúng thường xuyên quấy nhiễu, cướp bóc và hãm hại người dân khiến cho dân chúng kinh hãi mà phải bỏ quê quán đi tha phương cầu thực. Khi những ngôi làng lân cận đã vãn người, hầu hết chỉ còn người già, phụ nữ và trẻ nhỏ yếu sức không kịp chạy, lũ yêu ma bèn bắt giữ cầm tù tất cả dân làng làm nô lệ.

Năm tháng trôi qua, có một cậu bé mồ côi cha mẹ đã dần trở thành một chàng trai khôi ngô, tuấn tú. Chứng kiến cảnh yêu ma lộng hành, chàng trai bèn trốn thoát, sau nhiều năm ròng rã cuối cùng cũng gặp được đức Phật. Đức Phật ban cho chàng trai một hộp gỗ, dặn khi nào về đến quê nhà đợi đúng giữa đêm khuya khi yêu ma lộng hành hãy mở hộp ra. Như lời dặn của Đức Phật, chàng trai trở về quê nhà, tập hợp tất cả người dân trong làng đợi đúng thời khắc giữa đêm và mở hộp. Khi nắp hộp vừa mở ra, một mùi hương trầm lan tỏa khắp nơi nơi cùng với đó là tiếng tụng kinh niệm Phật vang xa văng vẳng khắp núi rừng. Lũ yêu ma kinh hãi hú hét bỏ chạy toán loạn.

Từ đó, nơi đây trở nên thái bình. Cứ vào giữa đêm, mùi hương trầm và tiếng tụng kinh niệm Phật lại âm vang khắp núi rừng. Thấy vậy, nhân dân trong vùng cùng nhau lập lên một ngôi chùa thờ Phật tại đỉnh ngọn núi cao nơi chàng trai mở hộp Phật gọi là chùa Lôi Âm. Cái tên "Lôi Âm" có thể hiểu là "tiếng của Phật" cũng vì vậy.

Theo Đại Nam nhất thống chí, phần giới thiệu về chùa quán, danh thắng của tỉnh Quảng Ninh có chép rằng:

Núi Lôi Âm ở cách huyện Yên Hưng 25 dặm về phía đông. Núi có thế thanh thú chót vót, cao hơn các núi khác, trên đỉnh có chỗ vuông vắn rộng rãi phỏng 5-6 trượng, không mọc cỏ cây, tương truyền là bàn cờ tiên, tục lại gọi là "chợ trời", sườn núi có chùa gọi là chùa Lôi Âm, sau chùa có giếng, nước rất trong mát, bên tả có khe Giải oan, nước từ đỉnh núi chảy ra, quanh trước chùa rồi chảy về phía tây nam ra biển; núi có nhiều cây thông, lên cao trông ra ngoài biển, các ngọn núi đều chầu vào, cũng là một danh thắng. Năm Tự Đức thứ 3 liệt vào hàng danh sơn, chép trong điển thờ.

Qua các bia đá còn sót lại tới ngày nay có thể thấy rằng chùa Lôi Âm trước đây đã từng là một danh thắng nổi tiếng ở xứ Hải Đông và được xây dựng vào thời Trần. Chùa hiện còn lưu giữ được một số bia đá ghi chép lại các lần trùng tu chùa, như tấm bia tạo dựng vào năm Vĩnh Tộ thứ 8 (1626) có ghi: Các chủ sãi, vãi ở các tổng thuộc huyện Yên Hưng, Hoành Bồ, Hoa Phong, phủ Hải Đông, đạo An Bang đóng góp công đức tu sửa 1 gian, 1 chái, nhà thượng điện, nơi thiêu hương... Trăm phúc ngàn lộc, tựa đẳng hà sa, để lại cho con cháu muôn đời.

Năm Vĩnh Thuận thứ 3 (1660), các Phật tử lại thành tâm công đức tôn tạo 11 pho tượng Phật. Tấm bia ghi lại việc trùng tu lần thứ ba không còn đọc được niên đại nhưng cho biết rõ lần trùng tu này đã tu sửa 16 pho tượng, 3 gian thượng điện, tiền đường... "khiến cho ai đến đây, thấy cảnh chùa cũng phải khen ngợi". Một số tấm bia đá khác ở chùa Vạn Triều và chùa Sùng Đức (đã thành phế tích, cùng ở trong khu vực lân cận với chùa Lôi Âm) còn sót lại tới ngày nay, đều ca ngợi chùa Lôi Âm là một danh thắng của vùng Hải Đông thời bấy giờ.

Trải qua mưa nắng, thời gian và chiến tranh chùa Lôi Âm đã bị hư hại và cho tới mấy năm gần đây đã được trùng tu lại trên nền chùa xưa. Những di vật của ngôi chùa cũ còn được giữ lại, đáng chú ý có 14 tháp mộ xây bằng đá xanh và gạch, 2 thống đá, 1 cây hương đá cao 2,48m được chạm hoa sen, hoa cúc, 5 bia đá với những hoa văn trang trí mang đậm dấu ấn mỹ thuật thời đại Lê - Mạc (thế kỷ XVII) và nhiều chân cột bằng đá. Ngoài ra, xung quanh chùa vẫn còn những cây muỗm cổ thụ đường kính thân tới hơn 1m và nhiều loại cây lớn khác.

Điểm đặc biệt

Nằm bên cạnh chùa Lôi Âm, hồ Yên Lập là điểm nhấn cho cảnh quan nơi đây, như một bức tranh thủy mặc làm tôn thêm vẻ đẹp cho chùa. Xuất phát từ nhu cầu cung cấp nước tưới cho các huyện Hoành Bồ, Yên Hưng, hồ Yên Lập được hình thành từ năm 1975 và được coi là công trình thủy lợi lớn nhất của tỉnh. Trên hồ có các đảo nổi tự nhiên như đảo Bàn Tay, đảo Canh, đảo Cua, đảo Giáp Giới... cùng với những đồi thông xanh bao phủ xung quanh bờ như càng tăng thêm cảnh trí nơi đây. Trước khi vào đến chân núi để leo lên chùa, khách hành hương đi đò máy miễn phí qua hồ và ngắm nhìn cảnh quan tuyệt đẹp.

Một trong những nét riêng của chùa Lôi Âm là du khách, phật tử đến lễ chùa, mỗi người thường xách theo đôi viên gạch đỏ để công đức cho nhà chùa. Gạch thì nhà chùa đã chuẩn bị sẵn, buộc dây từng đôi một cho những người có sức, có tâm. Có lệ như vậy bởi Lôi Âm là một ngôi chùa cổ đã xuống cấp. Thời gian vừa qua, chùa được đầu tư trùng tu, xây mới lại nhiều hạng mục công trình nhưng công sức để vận chuyển nguyên vật liệu vượt đồi núi cao quả là tốn sức người. Nên cách vận động tâm, sức người hành hương lễ Phật, góp ít thành nhiều, tích tiểu thành đại là một cách làm hay. Đã là thành tâm dâng công sức cho cửa Phật, dù ít dù nhiều cũng xách một đôi gạch để thể hiện lòng thành và ý chí của bản thân. Đến nay (2016) việc vận chuyển gạch đã hoàn thành, thập phương du khách không còn cảnh mỗi người xách một xách gạch lên chùa nữa nhưng khi nói đến chùa Lôi Âm nghĩa cử đó vẫn còn nhiều người nhớ mãi.

Ngày 27 tháng giêng hàng năm là ngày giỗ tổ chùa, vào ngày ấy rất đông du khách đến làm lễ cầu an lành.

Theo Đại Nam nhất thống chí thì trước đây cứ vào dịp tháng Giêng, trai gái dạo chơi, hội chùa Lôi Âm là hội lớn của một vùng. Nay lệ xưa vẫn được duy trì, có khác chăng là ngoài đi lễ Phật, xem hội chọi gà, đánh vật, đánh cờ... du khách còn có dịp bơi thuyền trên hồ Yên Lập, ngắm cảnh, hoà mình vào non nước, mây trời để cùng chiêm nghiệm chốn cửa thiền.

Chùa Ngọa Vân Đông Triều

Giới thiệu

Chùa Ngọa Vân là một trong những di tích quan trọng nằm trong vùng lãnh địa tâm linh của Phật giáo Trúc Lâm Yên Tử. Nơi đây có vị trí vô cùng đặc biệt trong đời sống văn hóa tâm linh của người Việt, vì đây là điểm dừng chân cuối cùng trong kiếp tu hành của Phật hoàng Trần Nhân Tông. Với những ý nghĩa lịch sử linh thiêng cùng vẻ đẹp thiên nhiên còn ngưng đọng mãi từ bao đời, đã góp phần làm nên một chùa Ngọa Vân đặc sắc, ấn tượng như bây giờ.

Chùa Ngọa Vân tọa lạc tại xã An Sinh và Bình Khê, thuộc thành phố Đông Triều, tỉnh Quảng Ninh. Quần thể này được chia thành 4 khu với 15 cụm tháp, chùa khác nhau. Trong đó bao gồm: Ngọa Vân Am, Đá Chồng, Ba Bạc, Thông Đàn - Đô Kiệu. Riêng chùa Ngọa Vân tọa lạc tại trung điểm và là nơi thu hút nhiều du khách đến thăm viếng nhất.

Có thể bạn chưa biết, chùa Ngọa Vân còn có tên gọi khác là chùa am Ngọa Vân, với ý nghĩa là ngôi chùa nằm trên mây. Vị trí này cao hơn 500m so với mực nước biển, từ ngôi chùa bạn có thể phóng thẳng tầm mắt ra đồi núi trập trùng phía xa xa, nơi có mây trắng vờn quanh vào mỗi sáng sớm. Chưa dừng ở đó, chùa còn “tựa” lưng vào đỉnh Ngọa Vân quanh năm có lớp mây bao phủ, và phía xa xa còn có hình ảnh sông Cầm uốn lượn, xinh đẹp chẳng khác gì bức tranh tiên cảnh mà thiên nhiên ban tặng.

Lịch sử

Di tích chùa Ngọa Vân là nơi vua Trần Nhân Tông đã nhập niết bài vào năm 1308. Đây cũng là thánh địa của Phật giáo Trúc Lâm - nơi Đức vua, Phật hoàng Trần Nhân Tông hóa phật. Ngoài ra, Ngọa Vân Am còn được Thủ tướng Chính phủ xếp hạng Di tích lịch sử Quốc gia đặc biệt năm 2013 cùng 13 điểm di tích khác thuộc di tích nhà Trần tại Đông Triều.

Chùa Ngọa Vân có vị trí đặc biệt quan trọng trong đời sống văn hóa tâm linh của người Quảng Ninh nói riêng và người Việt nói chung. Lịch sử hình thành chùa được đánh dấu qua các mốc quan trọng sau:

Điểm đặc biệt

Chùa Ngọa Vân có kiến trúc ấn tượng, vị trí tọa lạc độc đáo cũng như không gian thiên nhiên tuyệt vời. Nơi đây là điểm dừng chân lý tưởng của nhiều du khách trong hành trình du lịch Quảng Ninh. Chùa Ngọa Vân là một quần thể chùa tháp lớn với 3 lớp trên núi Bảo Đài. Đến chùa, du khách đừng quên khám phá 3 lớp độc đáo của ngôi chùa này:

Quảng Ninh nổi tiếng với các lễ hội đặc sắc hàng năm thu hút rất nhiều du khách bốn phương đến tham dự như Lễ hội Yên Tử, Lễ hội xuân Ngọa Vân. Lễ hội xuân Ngọa Vân kéo dài suốt 3 tháng mùa xuân, bắt đầu từ mùng 9 tháng Giêng Âm lịch. Lễ hội gồm phần lễ và phần hội cùng rất nhiều các hoạt động đặc sắc:

Địa chỉ: xã An Sinh và Bình Khê, Thành phố Đông Triều, tỉnh Quảng Ninh, Việt Nam

Chùa Cái Bầu - Thiền viện Trúc Lâm Giác Tâm

Giới thiệu

Chùa Cái Bầu (tên gọi khác là Thiền viện Trúc Lâm Giác Tâm) là một ngôi chùa nằm ở thôn 1 của xã Hạ Long, huyện Vân Đồn, tỉnh Quảng Ninh. Ngôi chùa này được xây dựng dựa trên nền của Phúc Linh Tự (một ngôi chùa cổ thời Trần) vào năm 2007. Vậy nên chùa trở thành một trong những điểm văn hóa tâm linh rất được lòng du khách.

Lịch sử

Chùa Cái Bầu được xây dựng lại trên nền ngôi Phúc Linh Tự, trước là nơi thờ các vị tướng nhà Trần trong cuộc chiến chống quân Nguyên Mông thế kỷ XIII. Khu vực chùa ngày nay đã chứng kiến trận đánh đón đầu, từ đó tạo tiền đề cho chiến thắng vang dội trên sông Bạch Đằng năm 1288.

Để tưởng nhớ công đức của các vị anh hùng nhà Trần, thiền viện Trúc Lâm Giác Tâm đã xây dựng đền thờ nằm trong diện tích tâm linh của chùa. Trải qua thời gian và những biến đổi của lịch sử, chùa bị hư hỏng nặng.

Năm 2007, chùa được khởi công xây dựng trên tổng diện tích 20ha thuộc xã Hạ Long, huyện Vân Đồn, Quảng Ninh. Sau 2 năm ngôi chùa khang trang được khánh thành, xứng tầm với những giá trị lịch sử, văn hoá của dân tộc.

Điểm đặc biệt

Với thế lưng tựa núi, mặt giáp biển và nằm xa khu dân cư nên chùa càng thanh tịnh, uy nghiêm. Chùa Cái Bầu gồm có chính điện, lầu chuông, lầu trống, cổng tam quan.

Kiến trúc, cách bày trí, phù điêu của chùa giống như nhiều ngôi chùa khác. Chùa Cái Bầu bao gồm chánh điện cao 2 tầng rộng 6.000 mét vuông, cổng tam quan, nhà tổ, lầu chuông, thất ở hòa thượng, nhà khách chư Tăng – chư Ni, thất đường trụ trì, thất chuyên tu, thiền đường, trai đường; đặc biệt có 1 tượng Phật cao 50m trên đỉnh núi phía sau.

Phần chính điện rộng nhất, có tượng Phật Thích Ca Mâu Ni, phía sau là phù điêu bằng đồng về gốc cây Bồ Đề – nơi Phật đã tu thành chánh quả. Hai bên là tượng của Văn Thù Sư Lợi và Phổ Hiền Bồ Tát, tượng trưng cho trí tuệ và từ bi.

Hai bên thiền viện được đặt gác chuông và gác trống cùng những bức điêu khắc tỷ mỉ. Phía trái thiền viện là tượng đồng Phật Di Lặc, nặng 4,8 tấn.

Từ sân thiền viện, du khách có thể phóng tầm mắt ra xa nhìn ngắm vịnh Bái Tử Long mênh mang sóng nước với núi đá trập trùng. Quang cảnh tuyệt đẹp nơi đây mang lại cho du khách cảm giác bình yên, trong phút chốc không còn phiền muộn của cuộc sống.

Chùa Cái Bầu chủ trương không đốt vàng mã, bên ngoài chùa không có quán xá, không hàng rong… vì thế du khách thực sự hòa vào một không gian tĩnh lặng tuyệt đối, chỉ có tiếng chuông chùa và tiếng thiên nhiên trong trẻo.

Tại chùa Cái Bầu tỉnh Quảng Ninh này còn có các khu vực cũng độc đáo không kém như tu viện, nhà tổ hay nhà khách,... Đặc biệt, điểm ấn tượng nhất là trong chùa sẽ không có tình trạng đốt vàng mã hay quán xá hàng rong như một vài ngôi chùa khác. Bởi vậy nên, khi đến đây tham quan du khách sẽ có cơ hội được hòa mình vào với không gian tĩnh lặng thanh bình của nơi tịnh thất.

Cảnh quan trong Thiền viện Trúc Lâm Quảng Ninh này còn luôn được các sư thầy chăm sóc vô cùng cẩn thận và tỉ mỉ. Vậy nên khi tới đây bạn đảm bảo sẽ tha hồ được thả mình với thiên nhiên hay tận hưởng cảm giác gió biển căng đầy trong lồng ngực để reset tâm hồn nhẹ nhàng.

Chùa Đồng Yên Tử

Giới thiệu

Chùa Đồng còn có tên Thiên Trúc tự (天竺寺 - chùa Cõi Phật), là ngôi chùa tọa lạc ở đỉnh cao nhất dãy Yên Tử (1.068m). Đây là ngôi chùa trên đỉnh núi bằng đồng lớn nhất châu Á.

Lịch sử

Điểm đặc biệt

Một trong các chùa Quảng Ninh nổi tiếng nhất chắc chắn không thể bỏ qua chùa Yên Tử. Nơi đây được vua Trần Nhân Tông cho xây dựng để tu hành và giảng đạo. Đỉnh Yên Tử có chùa Đồng (Thiên Trúc tự) nằm ở độ cao 1068m. Đây là ngôi chùa cao nhất ở Việt Nam và cũng là một trong những ngôi chùa độc đáo nhất trên thế giới.

Hành trình lên Chùa Đồng là một thử thách nhưng cũng là trải nghiệm đầy ý nghĩa. Từ chân núi Yên Tử, du khách có thể đi cáp treo hoặc men theo những bậc đá quanh co giữa rừng thông, rừng trúc để chinh phục đỉnh thiêng. Quãng đường dài khoảng 6km, với nhiều đoạn dốc đứng, càng lên cao không khí càng trong lành, mây vờn quanh núi tạo nên khung cảnh hùng vĩ.

Để đến chùa Yên Tử, bạn phải đi qua nhiều ngôi chùa khác như chùa Trình Quảng Ninh, chùa Giải Oan, chùa Hoa Yên Quảng Ninh… Mỗi ngôi chùa đều có kiến trúc độc đáo riêng biệt. Đứng tại chùa Đồng Yên Tử Quảng Ninh, bạn còn có thể tạo dáng và thu về những bức ảnh săn mây tuyệt đẹp.

Ngôi chùa có kiến trúc hình chữ Đinh, dài 4,6m, rộng 3,6m, cao 3,35m, nặng khoảng 70 tấn. Toàn bộ chùa được đúc thủ công bằng phương pháp truyền thống, kết cấu tinh xảo, chạm khắc hoa văn mang đậm phong cách Phật giáo. Phía trong thờ Phật Thích Ca Mâu Ni cùng Tam Thế Phật, biểu trưng cho sự trường tồn của giáo lý nhà Phật.

Chùa Đồng không chỉ là một địa điểm du lịch tâm linh, mà còn là minh chứng cho sự phát triển của Thiền phái Trúc Lâm, dòng thiền đặc trưng của Việt Nam. Mỗi năm, vào Lễ hội ở chùa Đồng nói riêng và Yên Tử nói chung diễn ra vào ngày mùng 10 tháng Giêng (Âm lịch) và 3 ngày đầu năm. Ngoài ra, vào những ngày sóc, vọng hay lễ Vu Lan, Phật đản, nhiều Phật tử cả nước cũng về đây hành hương lên chốn Trúc Lâm Yên Tử linh thiêng để cầu an, chiêm bái và tịnh tâm giữa đất trời bao la.

Đứng tại chùa Đồng, phóng tầm mắt ra xa, du khách có thể chiêm ngưỡng khung cảnh núi non trùng điệp, cảm nhận sự giao hòa giữa con người và thiên nhiên, giữa quá khứ và hiện tại. Cảm giác chinh phục được đỉnh cao linh thiêng này khiến ai nấy đều trào dâng niềm tự hào và sự thanh thản trong tâm hồn.

Chùa Đồng không chỉ là di tích lịch sử quan trọng, mà còn là điểm đến tâm linh đầy ý nghĩa. Mỗi bậc thang dẫn lên chùa như một bước tiến gần hơn đến sự an yên và tĩnh lặng trong tâm hồn. Nếu có dịp, hãy một lần đặt chân đến Chùa Đồng, để cảm nhận vẻ đẹp linh thiêng giữa lưng trời Đông Bắc.

Địa chỉ: Đỉnh Yên Tử, Yên Tử, Nam Mẫu, Uông Bí, Quảng Ninh, Việt Nam

Chùa Long Tiên

Giới thiệu

Chùa Long Tiên Quảng Ninh là ngôi chùa lớn nhất ở Hạ Long, được xây dựng theo trường phái Bắc Tông vào năm 1941. Ngoài ra, ngôi chùa Quảng Ninh này nằm ngay bên dưới chân núi Bài Thơ, xung quanh là khung cảnh thiên nhiên thanh bình, yên tĩnh.

Lịch sử

Chùa Long Tiên được xây dựng vào năm 1941, dưới thời vua nhà Nguyễn. Nơi đây thờ thần phật và các vị tướng đã có công với đất nước. Chùa theo hệ phái Bắc Tông, chủ trương hướng con người tới sự tự độ tự tha, không chỉ là giác ngộ, giải thoát cho chính bản thân mình mà còn có thể giác ngộ, giải thoát cho tất cả chúng sinh.

Chùa Long Tiên mang dấu ấn kiến trúc chùa chiền nhà Nguyễn. Chùa được xây dựng theo kiểu chữ Nhị (=) với ba gian tiền đường và ba gian hậu cung. Chùa có hai tầng tám mái. Mái ngói lợp âm dương với các đầu đao vút mềm mại. Hệ thống vì kèo cột gỗ của chùa được xây dựng theo kiểu giá chiêng chồng rường tứ hàng chân. Khi bước vào khu vực tiền đường, bạn sẽ thấy một bức tranh được đắp nổi mô tả hình ảnh thầy trò Đường Tăng đi Tây Trúc lấy kinh.

Chùa theo hệ phái Bắc Tông, là nơi thờ các vị an thần và các tướng thời Trần có công với đất nước. Ngôi chùa cổ này hiện đang là địa điểm du lịch tâm linh nổi tiếng với du khách gần xa.

Ngôi chùa Quảng Ninh này được công nhận là Di tích cấp Quốc gia theo Quyết định số 1140/QĐ ngày 31/8/1992 bởi Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch. Mỗi khi Tết đến xuân về, lễ hội tại chùa được tổ chức, thu hút du khách, Phật tử gần xa đến chiêm bái, cầu mong may mắn và bình an.

Điểm đặc biệt

Kiến trúc chùa Long Tiên Hạ Long mang đậm nét cổ xưa, nổi bật là kiểu chồng rường giá chiêng. Khi đến đây, bạn sẽ thấy chùa Long Tiên hiện lên uy nghi, cổ kính với họa tiết rồng phượng và mái ngói cong vút.

Cổng chính dẫn vào chùa là cổng Tam Quan, gồm 3 lối đi là cửa Hữu, cửa Vô và cửa Đại. Khách hành hương đi vào chùa thường sẽ đi qua hai cửa phụ hai bên, còn cửa chính ở giữa sẽ chỉ dành cho Đức Phật và các vị Cao tăng. Cổng Tam Quan gồm 3 tầng, trên đỉnh là tượng phật A - di - đà trong tư thế ngồi, phía dưới là gác chuông, tầng dưới cùng là hai tượng Bồ Đề Đạt Ma canh giữ chùa. Mỗi tầng của cổng đều khắc câu đối hai bên, chính giữa khắc 3 chữ "Long Tiên Tự".

Nằm giữa khuôn viên chùa là khu chính điện, với lối kiến trúc theo kiểu chữ Đinh. Cung tả của chính điện thờ Thánh Trần Hưng Đạo, cung hữu thờ Vân Phương Thánh Mẫu.

Vào ngày 23/4 Âm lịch hàng năm, nếu bạn ghé đến chùa Long Tiên sẽ được hòa mình vào không khí lễ hội sôi động của các Phật tử hành hương. Ngoài ra lễ hội chùa Long Tiên cũng là dịp thu hút đông đảo du khách đến để cầu may mắn cho cả năm may mắn, thuận lợi, tránh mọi điềm xấu. Lễ hội hấp dẫn khách du lịch bởi những nghi lễ thú vị, mang đậm nét văn hóa cổ truyền Việt Nam như: diễn chèo, rước kiệu bài vị Đức Ông, chơi đấu vật, hát chầu văn, chơi cờ người…

Chùa Long Tiên Hạ Long ẩn mình dưới chân núi Bài Thơ, xung quanh được thiên nhiên bao phủ nên sở hữu không khí yên bình, thanh tịnh. Khi đến chùa Long Tiên vãng cảnh, bạn sẽ được chiêm ngưỡng vẻ đẹp hùng vĩ của núi non, tận hưởng làn gió mát lành, thư thái. Nơi đây chính là địa điểm lý tưởng để bạn đến đây tu tập, thưởng ngoạn cảnh đẹp, thích hợp cho chuyến du lịch Hạ Long 1 ngày để bạn tạm lánh xa cái xô bồ, tấp nập của thị thành.

Địa chỉ: chân núi Bài Thơ, đường Lê Quý Đôn, phường Bạch Đằng, thành phố Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh, Việt Nam

Đền Cửa Ông

Giới thiệu

Đền Cửa Ông nằm trên đồi khu 9A, phường Cửa Ông, thành phố Cẩm Phả, tỉnh Quảng Ninh. Vị trí đền cách trung tâm thành phố Hạ Long khoảng 40km. Nơi đây thờ Đức Ông Đệ Tam Cửa Suốt - Hưng Nhượng Vương Trần Quốc Tảng (con thứ ba của Trần Hưng Đạo). Ông là người có công lao to lớn trong việc trấn giữ vùng Đông Bắc của Tổ Quốc. Ngoài ra, nơi đây còn thờ đầy đủ các tướng sĩ nhà Trần và gia thất: Trần Quốc Tuấn, Trần Anh Tông, Trần Khánh Dư, Phạm Ngũ Lão, Yết Kiêu,...

Đền Cửa Ông là 1 trong 3 ngôi đền nổi tiếng nhất của tỉnh Quảng Ninh. Đây là nơi “gặp gỡ” của núi non, rừng già và biển cả, được thiên nhiên ưu ái ban tặng một vị trí đắc địa.

Cuối năm 2017, đền Cửa Ông được Chính phủ xếp hạng là Di tích quốc gia đặc biệt.

Lịch sử

Đền Cửa Ông nằm trên một ngọn đồi cao khoảng 100m, thuộc khu 9A, phường Cửa Ông, thành phố Cẩm Phả, tỉnh Quảng Ninh. Đền cách trung tâm thành phố Hạ Long 40 km về phía Đông Bắc. Tổng diện tích quy hoạch đền Cửa Ông là 12,125 ha.

Đền Cửa Ông có thế "Tọa sơn hướng hải”, hội tụ được các lợi thế về phong thủy: tả Thanh Long, hữu Bạch Hổ, trước mặt có Minh Đường (vịnh Bái Tử Long), sau lưng có Huyền Vũ (là thung lũng trù phú nơi tụ cư của dân cư đông đúc, xa hơn là dãy núi chạy dài đến Mông Dương làm thế dựa vững chắc).

Đền còn được gọi là Đền Cửa Suốt do vị trí nằm cạnh cửa biển có tên là Cửa Suốt:

Cửa Suốt: ở cách châu Tiên Yên 48 dặm về phía tây nam, phía nam là núi đá, phía bắc kề bãi cát, từ đấy đi ngược lên là khe Châu Lâm và bãi cát Cẩm Phả, trên bãi cát có đồn, phía bắc đồn gọi là Vườn Nhãn, xưa nhà Lê dùng chỗ này để đày những tù phạm phải tội lưu cận châu, cách tỉnh 2 ngày đường thủy.

Quốc sử quán triều Nguyễn, Đại Nam nhất thống chí, Tập 4, Phạm Trọng Điềm - Đào Duy Anh dịch và hiệu đính, Nhà xuất bản Thuận Hóa, 2006, trang 47

Trước khi thờ Trần Quốc Tảng, khu vực đền Cửa Ông chỉ có Miếu Hoàng Tiết chế. Khi đó thờ Hoàng Cần, là người địa phương có nhiều công đánh phá giặc cướp, được các triều vua phong "Khâm sai Đông Đạo Tiết chế":

Miếu Hoàng Tiết Chế: ở trên bãi cát của Suốt thuộc xã Cẩm Phả, châu Tiên Yên. Tương truyền đời Trần có giặc răng trắng mỏ vàng, lấn cướp bóc dân bãi biển, có Hoàng Cần người xã Hải Lăng tự đem thủ hạ đuổi đánh, tay cầm cọc tre đánh tan được giặc, đuổi đến xã Vô Ngại, cắm cọc tre làm mốc giới, đến nay đốt tre đều mọc ngược. Sau khi chết được tặng Khâm sai Đông đạo tiết chế, người địa phương lập đền thờ. Thuyền bè qua lại cầu đảo thường được linh ứng.

Quốc sử quán triều Nguyễn, Đại Nam nhất thống chí, Tập 4, Phạm Trọng Điềm - Đào Duy Anh dịch và hiệu đính, Nhà xuất bản Thuận Hóa, 2006, trang 54

Từ đầu thế kỷ XX, người ta nâng cấp (phá đi xây lại) Miếu Hoàng Tiết chế thành Đền Cửa Ông, từ đó người ta thờ Hưng Nhượng vương Trần Quốc Tảng làm thần chủ nơi đây, phối cùng Hoàng Cần và những vị thần khác. Có rất nhiều người lầm tưởng Trần Quốc Tảng đã được thờ ở đây từ lâu, nhưng đến tận năm 1887 trở về sau, sách Đồng Khánh địa dư chí vẫn không có ghi chép gì về đền thờ một danh tướng như ông tại khu vực Cẩm Phả, mà chỉ có miếu Hoàng Tiết chế thờ Hoàng Cần.

Qua sử sách ghi chép lại, Đền Cửa Ông - Quảng Ninh được khởi dựng và tồn tại đã qua hơn 700 năm với nhiều cuộc đại trùng tu. Lúc khởi dựng, ngôi đền chỉ là một thảo am nhỏ, được làm từ tranh, tre, nứa... Vào khoảng năm 1907 - 1916, đền được trùng tu tại. Đến năm 1916, khu di tích xây dựng thêm đền Thượng, đền Trung, đền Hạ và chùa.

Trong những năm sau, đền tiếp tục được tu bổ và tôn tạo. Vào năm 2014, quy hoạch tổng thể khu di tích Đền Cửa Ông Cẩm Phả Quảng Ninh đã được phê duyệt với diện tích lên tới 18,125ha. Đến năm 2017, đền Trung được xây dựng và hoàn công vào năm 2017.

Điểm đặc biệt

Theo giới thiệu Đền Cửa Ông, nơi đây ban đầu chỉ thờ Đức Ông Trần Quốc Tảng. Sau khi xây dựng thêm các khu đền, chùa thì thờ tự thêm nhiều danh nhân. Cụ thể:

Đền Cửa Ông cũng được mệnh danh là ngôi đền đẹp nhất Quảng Ninh về kiến trúc. Nơi đây có một lối kiến trúc độc đáo, huyền bí và hội tụ đủ các linh vật phong thủy: Tả thanh long, hữu bạch hổ, tiền chu trước và hậu huyền vũ.

Các loại vật liệu được sử dụng để xây dựng đền là đá đúc, gạch Bát Tràng, ngói mũi đất nung, vữa hồ pha mật,... Kiến trúc trang trí chủ yếu theo các điển tích về tứ linh Long, Ly, Quy, Phụng,...

Kiến trúc bên trong đền sử dụng những loại gỗ bền, chắc chắn như đinh, lim, trắc, gụ,...Khung nhà được khắc phù điêu, câu đối,... và hoa văn sơn son, thiếp vàng lộng lẫy.

Thời điểm lý tưởng nhất để ghé thăm nơi đây là dịp đầu năm mới vì lúc này thời tiết mát mẻ, dễ chịu, ít mưa. Đồng thời, đầu năm cũng là dịp đền tổ chức nhiều lễ hội như: Lễ hội Đền Cửa Ông chính, Lễ Cầu siêu, Hội rước Đức Ông hồi cung an vị,...

Từ thế kỷ XIV, lễ hội Đền Cửa Ông Quảng Ninh vẫn luôn được tổ chức với quy mô lớn. Ghé thăm nơi đây vào 3 tháng đầu năm, du khách sẽ có cơ hội tham gia nhiều lễ hội hấp dẫn như:

Địa chỉ: phường Cửa Ông, thành phố Cẩm Phả, tỉnh Quảng Ninh, Việt Nam

Chùa Trình

Giới thiệu

Nhắc tới các ngôi chùa Quảng Ninh nổi tiếng, chắc hẳn nhiều du khách sẽ nghĩ ngay tới chùa Trình (chùa Bí Thượng). Chùa Trình tọa lạc tại khu Bí Thượng, phường Phương Đông, thành phố Uông Bí, tỉnh Quảng Ninh. Đây là ngôi chùa ở cửa ngõ Yên Tử, nơi du khách thường xuyên thực hành tín lễ “đi trình về tạ” mỗi khi hành hương về Yên Tử.

Chùa Trình Yên Tử là nơi thường xuyên tổ chức các khóa tu, các khóa lễ lớn cho các Phật tử. Bên cạnh đó, nơi đây còn là trung tâm văn hóa, hoằng pháp của Phật giáo Quảng Ninh, sơn môn Tổ đình Yên Tử. Tính đến thời điểm hiện tại, chùa Trình vẫn là nơi quy ngưỡng cho đông đảo Tăng Ni, Phật tử xa gần.

Lịch sử

Chùa Trình ngày xưa được xây dựng từ thời Hậu Lê và nằm ngay hướng Tây Nam. Đây là nơi ra đời Thiền phái Trúc Lâm do Điều Ngự Giác Hoàng Trần Nhân Tông sáng lập, dựa theo cơ sở tiếp thu và kế thừa những tinh hoa của Phật giáo Ấn Độ và Phật giáo Trung Hoa đã tạo nên một dòng Thiền nhập thế, mang đậm bản sắc dân tộc Việt Nam.

Thiền phái Trúc Lâm Yên Tử chỉ ra rằng: Phật nằm ngay trong Tâm mình, không phải ở đâu trên cõi trời xa xôi, không hẹn kiếp khác. Đức Phật chỉ là Người Thầy Dẫn Đường, không phải thánh thần ban phước, giáng họa. Nếu để Tâm an định, sáng suốt, buông mọi vọng niệm, tham - sân - si... để sống với bản tâm an nhiên thanh tịnh thì trí sáng, tuệ giác phát sinh, vô minh phủi sạch, khổ đau chấm dứt, sẽ giác ngộ thành Phật.

Phật chính là bản thân ta, chẳng cần tìm đâu xa xôi bên ngoài. Với quan điểm ấy, Thiền phái Trúc Lâm thực sự lấy con người làm gốc, tôn trọng và đề cao giá trị của con người, thực hành Thập Thiện theo chủ trương của Thiền phái Trúc Lâm đã trở thành chuẩn mực đạo đức. Thiền phái Trúc Lâm cũng sớm trở thành nền tảng tư tưởng và đạo đức của một giai đoạn hoàng kim thời Trần.

Khoảng đầu thế kỷ XIX, chùa được dựng lại trên nền chùa cũ kiểu chữ “Nhất” (一) nhưng nhỏ hơn chùa cũ. Đến đầu thập kỷ 20 chùa bị hỏa hoạn, nhờ Phật tử họ Bùi phát tâm đã cho xây dựng lại ngôi chùa theo hình chữ “Đinh” (丁) rộng hơn so với nền chùa trước đó, bao gồm 3 gian Tiền đường và 1 gian Hậu cung.

Khoảng thời gian kháng chiến chống thực dân Pháp diễn ra chùa Trình bị phá hủy gần như hoàn toàn và chỉ còn lại 1 ngôi tháp cổ. Tới năm 1993 nhờ công đức của người dân quanh khu vực đó mà chùa được xây lại theo kiểu nhà ba gian cấp bốn, kết cấu xà, cột bê tông cốt thép, lợp ngói bản. Sau chùa Bí Thượng cũng được tu sửa lại khang trang hơn trong năm 1999.

Đầu những năm 90 của thế kỷ XX tuyến đường lớn vào Non thiêng Yên Tử dài khoảng 14 cây số đã được mở từ ngã ba Dốc Đỏ nối đường 18A qua Cửa Ngăn vào Bến xe Giải Oan, nối liền tuyến đường hành hương về Yên Tử. Năm 2006 nhờ nguồn đầu tư của nhà nước với công đức của du khách thập phương mà chùa Trình đã được xây dựng, mở rộng với quy mô rộng lớn, khang trang như ngày nay. Chùa cũng chóng trở thành nơi hành lễ “Đi trình, về tạ” của quan khách cũng như Phật tử mỗi khi đến hành hương hay vãn cảnh non thiêng Quảng Ninh.

Điểm đặc biệt

Chùa Trình xưa theo kiểu chữ “Nhất” (一) chiều Đông Tây rộng 4,4m và chiều Nam Bắc rộng 5m. Cấu trúc khung cột gỗ kê trên chân tảng đá kiểu hai vì chính, hai vì phụ. Hai vì chính cách nhau 2,8m còn vì phụ cách vì chính 0,8m. Đến nay điều du khách có thể cảm nhận được đầu tiên về kiến trúc chùa chính là theo kiểu “nội công (工) ngoại quốc (国)”, bao gồm Tiền đường, Chính điện thờ Phật, Tả vu, Hữu vu thờ Thập Bát La Hán, có nhà Tổ, thờ Tam Tổ Trúc Lâm, Ban Trần Triều, thờ Tam Tòa Thánh Mẫu, Tam Vương theo tín ngưỡng dân gian truyền thống của dân tộc.

Các pho tượng đều được đúc đồng và tạc bằng gỗ Mít, gỗ Hương. Ngoài ra chùa Trình còn được lợp ngói mũi hài, trên bờ nóc Tiền đường đắp hàng gạch hoa Chanh, chính giữa đắp nổi bức Đại tự ghi ba chữ Hán “Bí Thượng Tự” (Chùa Bí Thượng). Hai đầu nóc mái hình đầu Rồng nổi ngậm bờ nóc với sóng nước vân mây, các góc mái là đầu Rồng uốn cong hình sóng nước và vân mây vút lên cao.

Năm 2007 chính quyền tỉnh đã cho xây dựng văn phòng Thường trực Ban Trị sự Giáo hội Phật giáo tỉnh Quảng Ninh nằm bên khuôn viên phía Đông chùa. Đến năm 2011 Công ty Cổ phần phát triển Tùng Lâm, đã công đức xây dựng Cổng chùa Trình bề thế, khang trang hơn với các hoa văn cổ kính tạo nên nét tôn nghiêm, tín ngưỡng độc đáo cho khu vực cửa ngõ vào Yên Tử.

Đến nay chùa Trình vẫn đóng vai trò là một cửa ngõ linh thiêng cũng như là nơi con người ta gửi gắm hy vọng vào đất trời, bắt đầu hành trình tâm linh của mình. Nếu có dịp đến Quảng Ninh hay vịnh Hạ Long chơi bạn không nên bỏ qua nơi đây cũng như non thiêng Yên Tử nhé, chắc chắn chúng ta sẽ có được những phút giây chiêm nghiệm đáng quý báu, thả lỏng bản thân cũng như chữa lành tinh thần trên hành trình khai phá tâm linh trong cuộc đời.

Địa chỉ: khu Bí Thượng, phường Phương Đông, thành phố Uông Bí, tỉnh Quảng Ninh, Việt Nam

Chùa Hoa Yên

Giới thiệu

Chùa Hoa Yên có tên cũ là chùa Vân Yên, dân gian thường gọi là chùa Cả, chùa Chính hay chùa Yên Tử. Chùa Hoa Yên là ngôi chùa lớn, to và đẹp nhất trong khu di tích danh thắng Yên Tử. Đây là nơi đức vua Trần Nhân Tông đã xuất gia và sau đó lập ra Thiền phái riêng mà ngày nay mọi người vẫn gọi là Thiền phái Trúc Lâm.

Lịch sử

Chùa Hoa Yên tọa lạc trên núi Yên Tử ở độ cao 516m do Thiền sư Hiện Quang khai sơn. Ngài là đệ tử nối pháp của Thiền sư Thường Chiếu. Kế tiếp Thiền sư Hiện Quang là Quốc sư Trúc Lâm, Quốc sư Đại Đăng, Thiền sư Tiêu Diêu, Thiền sư Huệ Tuệ, Đại Đầu Đà Trúc Lâm tức Điều Ngự Giác Hoàng Trần Nhân Tông.

Tuy rằng Đại Đầu Đà Trúc Lâm thuộc thế hệ thứ 6 ờ Yên Tử, nhưng do Ngài đã thống nhất các Thiền phái đã có thành một Thiền phái Trúc Lâm nên người đời gọi Ngài là Trúc Lâm đệ nhất Tổ.

Thuở ban đầu, chùa Hoa Yên chỉ là một Am thất nhỏ có tên là Vân Yên (tức mây khói) với hàm ý: chùa tận trên núi cao quanh năm mây phủ, mây lững lờ trôi, trắng nhẹ như mây khói trên núi. Trước khi thượng hoàng Trần Nhân Tông lên Yên Tử tu hành, chùa được các nhà sư thời Lý xây dựng, mái chùa lợp bằng lá cây rừng. Sau khi lên tu hành, vua Trần Nhân Tông đã thường xuyên mở các lớp truyền yếu kỷ thiền tông cho các đệ tử Pháp Loa, Huyền Quang, Bảo Sái, Pháp Không và các đệ tử khác ở đây.

Đến năm 1317, Pháp Loa được truyền y bát và trở thành Đệ nhị Tam Tổ, chùa Hoa Yên mới được xây dựng nguy nga, tạo thành một quần thể kiến trúc rộng lớn. Các công trình hạng mục của chùa trước ngoài tiền đường, thượng điện để thờ Phật, chùa còn có lầu trống, lầu chuông, nhà nghỉ khách, nhà giảng đạo, nhà dưỡng tăng…

Khi vua Lê Thánh Tông (1442-1497) về đây vãng cảnh chùa, thấy cảnh sắc tốt tươi, muôn hoa đua nở, nhà Vua đã đổi tên chùa Vân Yên thành chùa Hoa Yên.

Đến thời Nguyễn, chùa bị hoả hoạn chỉ còn lại phế tích, di vật là những tảng đá kê chân cột có kích thước lớn cho thấy kiến trúc chùa xưa rất rộng rãi.

Cuối năm 2002, Hoa Yên đã được xây dựng lại trên nền chùa thời Trần, có Tiền Đường, Hậu Cung, có Tả vu Lầu Chuông, Hữu vu Lầu Trống, phía sau Hậu Cung là nhà thờ Tổ, tạo nên không gian kiến trúc kiểu “Nội công, ngoại quốc”. Nhà dưỡng Tăng, Ni ở hai bên chùa. Toàn bộ hoành phi, cửa võng, tượng pháp trong chùa đều do Thượng tọa chùa Phúc Lâm Thích Quảng Tùng thâu lượm công đức của thập phương tiến cúng. Trước tòa Tam bảo là Lầu hương bằng đồng do các ông Lê Văn Kiểm, Hoàng Quang Thuận, Sở du lịch tỉnh Quảng Ninh và Công ty than Nam Mẫu tỉnh Quảng Ninh tiến cúng.

Chùa Hoa Yên là nơi tu hành, thành đạo, truyền thừa của các thế hệ Tổ Thiền Trúc Lâm Yên Tử:

Điểm đặc biệt

Xét về mặt tâm linh, chùa Hoa Yên tọa lạc tại vị trí địa linh hiếm có, nơi hội tụ của trục linh thiêng (trục tung) và trục tinh tú (trục hoành). Theo phong thủy, hai bên tả hữu của chùa vươn ra như đôi tay ngai, tượng trưng cho tả long thanh và hữu bạch hổ, mang ý nghĩa bảo hộ và thịnh vượng.

Chùa Hoa Yên Yên Tử Quảng Ninh, cùng với quần thể chùa Yên Tử, nằm giữa khung cảnh thiên nhiên hùng vĩ, là minh chứng cho sự hòa quyện giữa đạo và đời trong văn hóa Việt Nam. Với những giá trị tâm linh và văn hóa đặc biệt, chùa Hoa Yên là điểm đến không thể bỏ qua trong hành trình hành hương về đất Phật Yên Tử.

Kiến trúc của ngôi chùa Hoa Yên mang đậm dấu ấn văn hóa chùa thời Lý – Trần. Chùa được xây dựng theo kiểu chữ “Công” với chất liệu gỗ lim vững chắc, mái lợp ngói mũi hài kép. Điểm nhấn là phần diềm bò nóc được trang trí hình hoa thị tinh xảo, cùng hai đầu bờ nóc có hình tượng rồng ngậm, bờm uốn cong như sóng nước và mây vờn.

Dưới đầu rồng là hình tượng uyên ương. Vì ruồi được chạm trổ hình hổ phù cách điệu. Đặc biệt, hệ thống cửa bức bàn được giữ nguyên vẻ mộc mạc, không trang trí cầu kỳ.

Nền chùa Hoa Yên được tôn cao, xây dựng bằng bậc tam cấp đá, hai bên có lan can chạm khắc hình rồng đá mang đậm phong cách kiến trúc thời Trần, tạo nên vẻ uy nghiêm, cổ kính. Ngôi chùa hòa mình vào khung cảnh thiên nhiên xanh mát.

Phía trước sân chùa Hoa Yên là ba cây đại cổ thụ hơn 700 năm tuổi, thân cây xù xì, phủ rêu phong. Tán lá cây cổ thụ xum xuê như những bàn tay khổng lồ đang dâng lên những bông hoa trắng ngà thơm ngát, cúng dường mười phương chư Phật và Phật Tổ Trúc Lâm.

Hai bên sân chùa Hoa Yên, những cây sung cổ thụ với chùm quả xanh đỏ rực rỡ tạo nên một khung cảnh thanh tịnh. Theo truyền thuyết, sung và vả là món ăn chay quen thuộc của các thiền sư Yên Tử. Từ chùa, du khách có thể lựa chọn hai hướng khám phá bao gồm bên trái là con đường dẫn đến thác Ngự Dội, am Thiền Định, đường Tùng, vách núi Thạch Thảo và thác Vàng;

Nếu hướng về bên phải, du khách có thể đến chùa Một Mái, chùa Bảo Sái, chùa Giải Oan, chùa Vân Tiêu, An Kỳ Sinh, tượng Phật hoàng Trần Nhân Tông và chùa Đồng. Du khách có thể đi dọc sườn núi, qua ga cáp treo 3, đến am Diêm, am Hoa, thác Bạc và am Dược.

Chùa Hoa Yên hiện đang lưu giữ 39 pho tượng. Trong đó, đáng chú ý nhất là tượng Quan Âm Nam Hải, có niên đại từ cuối thế kỷ XIX. Các pho tượng còn lại đều được đưa vào thờ từ năm 2002, thời điểm chùa được khánh thành. Ngoài ra, chùa còn bảo tồn một số hiện vật cổ quý giá từ thời Trần và Lê, bao gồm:

Tại chùa Hoa Yên, một tấm bia đá do các quan viên cai quản các xã Nam Mẫu, Trung Lương và Nội Hoàng dựng nên, ghi dấu công đức của bà Vũ Thị Phương. Bia đá có hình chữ nhật, phần trên hình bán nguyệt, mặt trước chạm khắc hình ba vị Thiền sư bao gồm Trần Nhân Tông, Pháp Loa và Huyền Quang.

Mặt sau bia chạm hình đôi rồng chầu mặt trăng, diềm bia trang trí hoa văn dây lá mềm mại. Trước sân chùa còn có một bia đá hình trụ vuông, mang tên “Hoa Yên Tự Bi”, có niên đại thời Lê.

Phía sau chùa Hoa Yên là phế tích của chùa Phổ Đà Quan Âm Bồ Tát, một di tích chưa được khảo cổ và lập hồ sơ. Gần đó là sáu ngọn tháp còn tương đối nguyên vẹn. Không xa chùa, dưới bóng bốn cây tùng cổ là tháp độ nhân Mỹ Lệ, được xây bằng gạch tráng men xanh, mang đậm kiến trúc nguyên gốc thời Trần.

Chùa Hoa Yên Quảng Ninh là điểm đến du lịch tâm linh hấp dẫn và là niềm tự hào của người dân “đất Mỏ”. Kiến trúc độc đáo cùng không gian thanh tịnh là điều làm nên sức hấp dẫn của ngôi chùa này trong lòng du khách thập phương. Vì vậy, nếu có cơ hội đến Quảng Ninh, du khách đừng bỏ lỡ trải nghiệm đến chiêm bái, vãn cảnh và lưu giữ những kỷ niệm đẹp tại chùa.

Địa chỉ: Núi Yên Tử, Thôn Nam Mẫu, Xã Thượng Yên Công, Thành phố Uông Bí, tỉnh Quảng Ninh, Việt Nam

Chùa Quỳnh Lâm

Giới thiệu

Chùa Quỳnh Lâm (chữ Hán: 瓊林寺, âm Hán Việt: Quỳnh Lâm tự) là một ngôi chùa cổ nổi tiếng ở Quảng Ninh, thuộc phạm vi Khu di tích nhà Trần tại Đông Triều.

Chùa Quỳnh Lâm nằm trên đồi thuộc cánh cung Đông Triều, nằm giữa hai thôn Yên Sinh và Hà Lôi, thuộc phường Tràng An, thành phố Đông Triều, tỉnh Quảng Ninh, cách thành phố Hạ Long 83 km. Chùa được Bộ Văn hóa Thông tin công nhận là di tích lịch sử và nghệ thuật.

Chùa nằm ở trung tâm ba Khu Thượng, Hạ, Sinh. Diện tích: 8,55 ha. Phía trước cửa chùa là hồ nước lớn, ba phía còn lại là đồi núi bao bọc. Với thế đất này được gọi là thế ngai vàng, hay thế "Long chầu hổ phục".

Lịch sử

Chùa được xây dựng vào thời Lý Thần Tông, do nhà sư Nguyễn Minh Không khởi dựng. Thời Trần, năm 1317, Đệ nhị tổ Pháp Loa xây dựng chùa thành một trong những trung tâm đào tạo tài năng lớn của Thiền phái Trúc Lâm. Quỳnh Lâm thành một tự viện lớn và là nơi tổ chức các sự kiện Phật giáo lớn.

Vào thời Lý, nhà sư Nguyễn Minh Không đã đúc ở đây một pho tượng Di Lặc bằng đồng rất lớn, tượng cao 6 trượng (khoảng 20m), được mệnh danh là một trong “An Nam tứ đại khí” lúc bấy giờ. Pho tượng này đặt trong tòa điện cao 7 trượng (khoảng 23m) nên người đi đường đứng ở bến An Lâm (bến Triều ngày nay) còn nhìn rõ nóc điện.

Thời Trần, chùa Quỳnh Lâm được xây dựng khang trang trở thành một trung tâm Phật giáo lớn của đất nước. Đặc biệt thời kỳ Pháp Loa (tổ thứ hai của Thiền phái Trúc Lâm) làm chủ giáo hội Phật giáo. Năm 1317, ông cho mở mang và xây dựng chùa thành một trong những trung tâm đào tạo lớn của Thiền phái Trúc Lâm. Bấy giờ, Quỳnh Lâm không đơn thuần là một ngôi chùa thờ Phật mà đã trở thành một tự viện lớn có khu học đường, thư viện… Đồng thời, đây còn là nơi tổ chức các sự kiện Phật giáo lớn như vận động tăng nhân, phật tử trích máu để in 5000 cuốn kinh Đại tạng và lưu giữ tại Quỳnh Lâm năm 1319; tổ chức lễ hội nghìn tượng Phật. Năm 1328, Pháp Loa lại cho đúc pho tượng Di Lặc cao 1 trượng 6 thước (khoảng 4,28m). Ngoài ra, Quỳnh Lâm cũng là nơi Pháp Loa giảng hội kinh Hoa Nghiêm. Các vua Trần, các vương hầu, quý tộc nhà Trần cũng thường xuyên lui tới. Văn Huệ Vương Trần Quang Triều (cháu nội của Trần Hưng Đạo) còn cùng các nhà thơ Nguyễn Xưởng, Nguyễn Úc … lập ở Quỳnh Lâm “Bích động thi xã” để ngày ngày tới chùa làm thơ ngâm vịnh. Văn bia ở chùa chùa ghi: vào đời Trần Minh Tông (1329) Quỳnh Lâm trở thành “đệ nhất danh lam cổ tích của nước An Nam”.

Đầu thế kỷ XV, khi quân Minh xâm lược nước ta, chùa đã bị phá hủy gần hết. Sau này chùa đã trải qua nhiều lần trùng tu tôn tạo lại.

Dưới thời Lê, thiền sư Chân Nguyên người phục hưng Thiền phái Trúc Lâm đã cho tôn tạo và xây dựng lại Quỳnh Lâm.

Đến thời Lê Trung Hưng, triều đình và trực tiếp là chúa Trịnh đã cấp tiền và huy động dân thuộc ba huyện Đông Triều, Chí Linh và Thuỷ Đường tham gia xây dựng chùa. Việc trùng tu tôn tạo kéo dài hơn 10 năm, tiêu tốn nhiều tiền của, vật lực nhưng công trình vẫn chưa hoàn thành thì xảy ra các cuộc nổi dậy của dân trong vùng nên dừng lại. Tuy nhiên đợt trùng tu này đã làm cho chùa rất lộng lẫy, khang trang, rộng lớn.

Năm 1820, sau một thời gian dài tồn tại, triều đình nhà Nguyễn đã cho trùng tu, tôn tạo lại chùa.

Vào cuối năm 1910, do sơ suất chùa bị cháy lớn, trận cháy xảy ra vào lúc nửa đêm, chùa lại ở xa làng nên lúc mọi người đến cứu thì đã muộn. Lửa cháy đã thiêu hủy hết nhà cửa, tượng đài, gác chuông, gác trống….

Sau hỏa hoạn nhân dân thập phương lại quyên góp tiền của tu sửa lại, nhưng đến năm 1947, thực dân Pháp ném bom phá huỷ hoàn toàn ngôi chùa.

Chùa Quỳnh Lâm là một trong 14 điểm di tích thuộc Khu di tích lịch sử Quốc gia đặc biệt nhà Trần tại Đông Triều (Quyết định số 2383/QĐ-TTg ngày 09/12/2013 của Thủ tướng Chính phủ).

Trải qua thời gian và chiến tranh, nhiều lần bị thiên tai và hỏa hoạn nên những cơ sở vật chất đồ sộ được xây dựng ở thời Trần và sự tôn tạo ở các thời sau chỉ còn lại dấu tích.

Năm 1997, Thị ủy – HĐND – UBND thị xã Đông Triều đã huy động các nguồn lực, tổ chức trùng tu, tôn tạo chùa Quỳnh Lâm. Các công trình hiện nay gồm Cung Trúc Lâm, Gác Chuông, Nhà bia được xây dựng trong đợt trùng tu này.

Ngày 19/11/2015, Ủy ban nhân dân tỉnh Quảng Ninh đã có Quyết định phê duyệt Dự án bảo tồn, tu bổ và tôn tạo di tích chùa Quỳnh Lâm. Dự kiến dự án này sẽ được khởi công xây dựng trước ngày 15/01/2016 âm lịch.

Điểm đặc biệt

Chùa Quỳnh Lâm tọa lạc trên ngọn đồi thoai thoải gọi là núi Tiên Du. Núi Tiên Du nằm trong hệ thống triền đồi chạy từ núi Yên Tử, Ngọa Vân xuống đồng bằng, trên một khu đất đắc địa về phong thủy: Tả có Thanh Long, Hữu có Bạch Hổ (Bên trái có rồng xanh, bên phải có hổ trắng), trước có hồ nước mang ý nghĩa tụ thủy, tụ linh, tụ phúc; phía bắc chùa là một bến sông to, phía Tây có dòng sông to uốn lượn. Bốn góc chùa có bốn gò đất cao được coi là “Bốn mắt Rồng” tứ trấn xuyên thấu tâm sinh, hội tụ linh khí cho chùa.

Chùa Quỳnh Lâm được cho có lịch sử khởi dựng từ thời Lý và có các trùng tu lớn vào các thời Trần, Lê, Nguyễn. Tấm bia “Trùng tu tái tạo Tiên Du sơn đệ nhất Quỳnh Lâm tự” trước tam quan hiện nay cho thấy lịch sử hàng ngàn năm của chùa.

Tấm bia này cao 2,46m, rộng 1,53m dầy 0,25m, vốn được dựng vào thời Lý, đến thời Lê Trung hưng, khi trùng tu chùa, người ta đã gọt bỏ một phần họa tiết hoa văn và toàn bộ minh văn của tấm bia này để khắc lại. Đây là một trong những tấm bia lớn nhất của thời Lý hiện còn ở Quảng Ninh.

Trải bao thời gian, mưa nắng, chiến tranh, chùa đã trở thành phế tích vào giữa thế kỷ XX. Ngôi chùa hôm nay mới được khôi phục trở lại và hiện là một trong những ngôi chùa gỗ lớn vào bậc nhất ở khu vực phía Bắc, được xây dựng từ hơn 1.500m3 gỗ lim.

Sự bề thế, nguy nga của chùa Quỳnh thể hiện qua quần thể 3 toà điện lớn với tổng diện tích lên tới hơn 1.000m2, được dựng lại trên nền móng chùa xưa, với những vật liệu truyền thống, có sự nối tiếp, chọn lọc.

Ngôi điện lớn ngoài cùng là Thích Ca Phật điện, ngoài nhiều cột gỗ lớn, còn có hai cột gỗ ngọc am rất quý với đường kính hơn 100cm, có mùi thơm tự nhiên đặc trưng rất dễ chịu. Toà Di Lặc phật điện nằm ở giữa, thờ Tam thế Phật. Toà Lưu ly phật điện nằm ở phía sau cùng. Nơi đây có điểm nhấn là bức tượng Phật ngọc Thích Ca Mâu Ni trọng lượng khoảng 3,5 tấn, cao 2,2m được Tập đoàn Vingroup cung tiến với trị giá khoảng 20 tỷ đồng.

Chùa Quỳnh Lâm xưa ngoài tượng Di Lặc được xem là An Nam tứ đại khí còn rất nổi tiếng với gác chuông chùa. Công trình nay được xây mới trên vị trí nền móng cũ, với khung kết cấu bằng gỗ lim. Đặc biệt, chiếc chuông bằng đồng lớn treo tại đây có niên đại 200 năm, được đúc khi trùng tu, tôn tạo chùa vào thời nhà Nguyễn.

Gắn với lịch sử lâu đời, chùa Quỳnh Lâm lưu danh tên tuổi, công đức của rất nhiều tăng sĩ qua các tháp mộ vẫn còn rải rác trong vườn chùa.

Đặc biệt trong số đó có ngôi tháp xưa kia được Thiền sư Pháp Loa – vị tổ thứ hai của Thiền phái Trúc Lâm Yên Tử xây dựng, để an trí xá lị của Phật hoàng Trần Nhân Tông và Tuệ đăng tháp là tháp mộ của thiền sư Chân Nguyên, người đã có công lớn trong việc trùng hưng lại chùa dưới thời Lê Trung hưng. Đây cũng là ngôi tháp lớn nhất hiện còn tại khu vườn tháp.

Xưa có câu “Sân chùa Muống, ruộng chùa Quỳnh” ý nói về của cải, ruộng đất rộng lớn của chùa. Giờ đây dù diện tích không còn được như vậy nữa nhưng chùa Quỳnh vẫn có khuôn viên rất rộng rãi với nhiều loại cây xanh bóng mát.

Quanh vườn chùa, du khách có thể ngắm nhìn các di vật xưa của chùa còn sót lại, giúp du khách thêm nhiều xúc cảm. Nhiều nhất là các chân tảng, bậc thềm đá từ thời Lý, Trần, Lê, trong đó có hai cối quay bằng đá là một phần của tòa cửu phẩm liên hoa ở Quỳnh Lâm và một bệ chân tảng hoa sen rất lớn thời Lê Trung hưng…

Quỳnh Lâm tự xưa và nay, dù ở thời nào vẫn là một danh thắng xứ Đông, đem lại sự trải nghiệm đặc biệt cho du khách mỗi khi tìm về.